Tuy nhiên, sáu tháng đầu năm 2013, ngành chăn nuôi cả nước luôn phải đối mặt với nhiều thách thức như dịch bệnh diễn biến phức tạp, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao nhưng giá bán giảm khiến nhiều hộ chăn nuôi phải “treo” chuồng, nhiều doanh nghiệp trong nước phá sản… Nhưng bù lại, những tháng cuối năm giá heo bắt đầu tăng mạnh và đạt ở mức cao nhất trong gần 2 năm qua, vượt qua ngưỡng 50.000 đồng/kg và tiếp tục trên đà tăng giá khiến bà con chăn nuôi rất phấn khởi. Nếu tình hình này duy trì, người chăn nuôi có thể được ăn cái tết “ấm”.

Ngành chăn nuôi lao đao 6 tháng đầu năm

Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT), 6 tháng đầu năm 2013, ngành chăn nuôi gặp rất nhiều khó khăn. Cụ thể, đàn heo của cả nước khôi phục chậm do giá nguyên nhiên liệu đầu vào tăng trong khi giá bán heo hơi giảm và nằm ở mức thấp (35.000 – 39.000 đồng/kg). Người chăn nuôi không dám mạnh dạn đầu tư tăng đầu con, một số gia trại, trang trại phải thu hẹp quy mô nuôi. Ước tính, tổng số heo của cả nước đến ngày 15/6 có khoảng 26,5 triệu con, giảm 0,52% so với cùng kỳ năm 2012. Dịch tai xanh tuy không bùng phát mạnh nhưng vẫn xuất hiện rải rác tại một vài tỉnh trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5 đã làm chết và tiêu hủy hơn 6.000 con heo.

Theo nhận định của Cục Chăn nuôi, thị trường sản phẩm chăn nuôi 6 tháng qua gặp rất nhiều khó khăn. Giá sản phẩm chăn nuôi theo xu hướng giảm. Cụ thể, giá bán ra thị trường còn thấp hơn giá thành sản phẩm sản xuất. Vì vậy, người chăn nuôi hiện không có lợi nhuận hoặc lợi nhuận rất thấp. Thực trạng này là do nhiều nguyên nhân, trong đó không thể không kể đến tình trạng giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tăng cao.

 Cụ thể, so với 5 tháng đầu năm 2012, giá các loại nguyên liệu thức ăn chăn nuôi thuộc nhóm giàu năng lượng và giàu đạm đều tăng. Trong đó, có một số nguyên liệu tăng cao so với cùng kỳ năm 2012, điển hình như bột cá 28.980 đồng/kg, tăng 41,5%; khô dầu đậu tương 13.797đồng/kg, tăng 24%. Giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm cũng tăng 8,0% đối với thức ăn hỗn hợp cho gà thịt (11.449,6 đồng/kg) và tăng 10,2% đối với thức ăn hỗn hợp cho heo thịt (10.284,2 đồng/kg).

Ngoài vấn đề về thức ăn chăn nuôi thì ngành chăn nuôi còn phải đối mặt với nhiều nguyên nhân khác nữa. Theo ông Nguyễn Xuân Dương – Quyền Cục trưởng Cục Chăn nuôi cho biết, bức tranh chung của ngành chăn nuôi Việt Nam nửa đầu năm 2013 còn phải kể đến nhiều khó khăn khác như: Dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát trên diện rộng, gây tâm lý lo ngại với người chăn nuôi và người tiêu dùng thực phẩm; chi phí thú y cao (hiện nay khoảng 5-10%), góp phần làm gia tăng giá thành các sản phẩm chăn nuôi trong nước so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Ngoài ra, ông Dương cho rằng, tình trạng thiếu vốn, lãi suất tín dụng cao là những trở ngại lớn cho người chăn nuôi, nhất là các doanh nghiệp trong nước. Bên cạnh đó, tình hình kiểm soát thực phẩm nhập khẩu giá rẻ và gia súc, gia cầm sống nhập lậu qua biên giới còn nhiều khó khăn, bất cập. Cùng với đó, hệ thống quản lý ngành chăn nuôi từ Trung ương đến các địa phương còn nhiều hạn chế: Bộ máy tổ chức thiếu, yếu, không thống nhất giữa các địa phương; hệ thống pháp chế còn nhiều bất cập; thiếu kinh phí triển khai…

Giá heo tăng cao những tháng cuối năm: Người chăn nuôi đón tết “ấm”

Nếu 6 tháng đầu năm, người chăn nuôi heo cả nước phải “treo” chuồng  “ngồi khóc” thì những tháng gần đây người chăn nuôi đã ung dung ngồi thu lãi. Càng gần tết Giáp Ngọ thì người chăn nuôi lại càng “hớn hở” ra mặt.

Hiện tại, giá lợn hơi tại khu vực Đồng Nai đang ở mức từ 49.000 - 51.000 đồng/kg, cao hơn 1.000 - 2.000 đồng/kg so với thời điểm cuối tháng 11 vừa qua và là mức giá cao nhất từ đầu năm. Theo các hộ chăn nuôi khép kín (từ sản xuất con giống đến heo thịt) thì với giá như thế này, người dân đã có lời khoảng 10.000 đồng/kg, tức 1 triệu đồng/heo xuất chuồng (100kg). 

Anh Tạ Hoàng Thạch ở xã Phước Ninh, huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh cũng cho biết, giá lợn hơi trong vùng cũng đã tăng lên 50.000 - 51.000 đồng/kg, mức giá cao nhất trong gần 2 năm qua. Giá cao và nông dân cũng bán được hàng rất dễ, thương lái không “kỳ kèo bớt một thêm hai” như trước đây vẫn thường làm. “Có thể do thiếu thịt ở vùng nào đấy nên heo xuất ra đều có người mua rất nhanh chóng”, anh Thạch lý giải thêm.

Giải thích nguyên nhân giá lợn hơi tăng mạnh những ngày qua, ông Nguyễn Kim Đoán cho rằng, một phần là do bị ảnh hưởng bởi bão, lũ tại các tỉnh trong thời gian vừa qua. Cụ thể, theo ông Đoán, sau nhiều trận bão, lũ tháng 10, 11 vừa qua, sản lượng gia súc ở các tỉnh miền Trung giảm mạnh, trong khi đó nhu cầu tiêu thụ thịt những tháng cuối năm tăng cao. “Nhiều thương lái phải tập trung vào các tỉnh trong Nam để nhập hàng về cung cấp cho thị trường miền Trung, từ đó giúp heo hơi tiếp tục giữ giá ở mức cao” - ông Đoán giải thích.

Như vậy, với giá heo tăng cao như trên thì trong vòng khoảng nửa tháng trở lại đây giá heo hơi tăng khoảng 8%, còn so với đầu năm tăng 25%. Có thể nói, sau thời gian đứng giá ở mức thấp, đây là lần đầu tiên trong năm, giá heo hơi tăng lên mức đảm bảo người nuôi có lời khoảng 10-15%.

Không lo thiếu thịt dịp Tết Giáp Ngọ

Cùng với xu hướng giá tăng ổn định, khảo sát của Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai cho biết, sản lượng đàn heo trong dân vẫn không giảm, thậm chí tăng mạnh ở các doanh nghiệp lớn. Do đó, người tiêu dùng không lo thiếu thịt dịp lễ, Tết Giáp Ngọ 2014 sắp tới.

Ông Hoàng Kim Giao – Cục trưởng Cục Chăn nuôi cũng cho rằng, lượng heo xuất đi TQ không ảnh hưởng đến nguồn cung và giá thịt trong nước, vì lượng heo trong nước hiện vẫn còn rất dồi dào, trong khi sức tiêu thụ trong nước không tăng đột biến. Theo số liệu của Cục Chăn nuôi, so với thời điểm này năm trước, lượng thịt heo hơi xuất chuồng tăng 2-2,5%, sản lượng thịt gia cầm xuất chuồng tăng 5,5-6% và trứng gia cầm tăng khoảng 9%. Đó là chưa kể lượng thịt nhập khẩu, riêng thịt heo đã nhập tới hơn 2.000 tấn. “Để tránh trường hợp giá thịt tăng đột biến, ngành công thương vẫn duy trì chương trình bình ổn giá nên rất khó xảy ra trường hợp khan hàng, đội giá, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng”, ông Nguyễn Xuân Dương ­– Cục phó Cục Chăn nuôi cho hay.

Đại diện một doanh nghiệp giết mổ tại Đồng Nai cũng cho biết, thịt gia súc, gia cầm vẫn ở trạng thái dư nguồn cung. Nếu như những năm trước, thị trường TQ thường đẩy mạnh mua vào tháng 11 âm lịch thì năm nay họ mua sớm hơn bốn-năm tháng, điều này kích thích người nuôi tăng đàn.

* Bài viết có tham khảo Báo Dân Việt, Báo Bảo Vệ Pháp Luật, Báo Tuổi trẻ, Báo Phụ nữ, Báo Hải Quan.