Do số heo con sinh ra tăng dẫn đến gia tăng sự cạnh tranh bú sữa ở heo con, khiến cho lượng dinh dưỡng cho heo con sơ sinh bị hạn chế. Việc cung cấp thêm nguồn sữa hòa tan thay thế cho heo con sẽ giúp tăng lượng thức ăn ăn vào của chúng và do đó, cải thiện tăng trọng/ngày trước cai sữa và trọng lượng cai sữa. Một chương trình tập ăn hiệu quả cũng đã được chứng minh là giúp tăng lượng thức ăn ăn vào trước và sau cai sữa và trong những ngày đầu sau cai sữa, nhờ vào việc giúp cho heo con làm quen với thức ăn dạng khô trước khi cai sữa và kích thích sự phát triển của hệ tiêu hóa. Trong vấn đề sữa thay thế, có 2 vần đề chính được đặt ra. Tại sao chúng ta cho heo ăn các sản phẩm sữa có nguồn gốc từ bò sữa? Và, tại sao các nhà sản xuất thịt heo hoặc các nhà máy thức ăn chăn nuôi như Thái Lan hoặc Chi-lê lại chọn sữa từ Liên minh châu Âu?

Heo con thương mại thường được cai sữa từ 3 – 4 tuần tuổi vì các lý do kinh tế. Nhiều heo con chưa quen với thức ăn rắn trước khi cai sữa, dẫn đến lượng thức ăn ăn vào và sự tăng trưởng sau cai sữa đều thấp. Heo con mới cai sữa có tỷ lệ tiêu chảy cao do hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng, tình trạng miễn dịch thấp và bị stress cao khi cai sữa. Các sản phẩm sữa được sử dụng phổ biến trong công thức cám heo con nhằm tạo thuận lợi cho heo con trong quá trình chuyển đổi từ thức ăn dạng lỏng (sữa của nái mẹ) đến thức ăn khô – thực vật sau cai sữa. Việc bổ sung sữa vào khẩu phần tập ăn và khẩu phần cai sữa giúp heo con dễ tiếp nhận và có sự ngon miệng do có mùi, vị và khả năng tiêu hóa tương tự. Việc giảm dần nguồn protein dễ tiêu hóa và lactose của sữa góp phần giúp heo con dễ thích ứng hơn, giảm stress và tình trạng rối loạn dạ dày – ruột. Nhìn chung, việc sử dụng các sản phẩm sữa chất lượng cao giúp cải thiện năng suất, giảm tỷ lệ tử vong và đem lại lợi nhuận cao hơn cho người chăn nuôi. Trong các hệ thống cai sữa sớm hoặc nái ít chăm con, việc (tự động) cung cấp lượng sữa thay thế là điều cần thiết, khi mà heo con chưa sẵn sàng để ăn thức ăn khô. Nhất là đối với những lứa đẻ có nhiều heo con, heo con yếu hơn, trọng lượng sơ sinh thấp hơn. Trung bình, khi tăng số heo con đẻ ra còn sống thêm một con thì trọng lượng sơ sinh của heo trong lứa bị giảm khoảng 30g. Chính vì vậy, việc tăng tỷ lệ sống sót khi cai sữa là một trong những thách thức lớn nhất và do đó, cần đặc biệt chú ý đến những heo con yếu ớt. Nguồn sữa thay thế, dựa trên các thành phần sữa chất lượng nhất, mà heo con có thể dễ dàng hấp thụ và là chìa khóa để đạt được tỷ lệ sống sót cao hơn trong các hệ thống chăn nuôi hiệu quả.

Khi heo con được bổ sung các sản phẩm sữa, hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện của heo con dễ dàng hấp thu các chất dinh dưỡng hơn. Các thành phần chủ yếu trong sữa là chất béo, casein và whey protein và lactose. Ngoài ra, còn có vi chất dinh dưỡng như chất khoáng (như canxi, phosphate), vitamin (như vitamin A), globulin miễn dịch và các enzyme.

Heo con tiêu hóa đường lactose rất dễ dàng nhờ vào enzyme lactase có trong đường tiêu hoá của chúng. Ngoài ra, lactose còn làm tăng vị ngon của thức ăn. So với các loại đường đơn giản, đường lactose tạo áp suất thẩm thấu thấp hơn trong ruột, giảm nguy cơ tiêu chảy. Trong giai đoạn trước cai sữa và ngay khi sau cai sữa, lactose ở nồng độ cao (25-30%) được sử dụng hiệu quả nhất và giảm khi heo lớn hơn.

Thường người ta chỉ xem trọng lactose khi bổ sung sữa vào khẩu phần của heo con chứ không tính toán đến giá trị protein hay chất béo. Protein sữa rất dễ tiêu hóa và có hàm lượng các a-xít amin thiết yếu cao. Nguồn sữa hòa tan thay thế và thức ăn tập ăn, sữa bột tách kem có thể được sử dụng như một nguồn casein tương tự như nguồn protein có trong sữa heo nái. Casein là protein của sữa, đông tụ ở độ pH thấp. Các a-xít amin thiết yếu trong casein của sữa bò và heo tương đối giống nhau, ngoại trừ methionine (ở heo nồng độ này thấp hơn 50% so với ở bò). Do giá cả tăng cao, việc sử dụng bột sữa cho heo con đã giảm trong những năm gần đây. Bên cạnh casein thì lactalbumin và lactoglobulin từ sữa cũng có thể sử dụng trong khẩu phần cho heo con. Các loại sữa whey ngọt, chua và không chứa đường lactose có sẵn trên thị trường.

Chất béo sữa hoặc bơ sữa có nhiều chuỗi a-xít béo ngắn, trong đó a-xít butyric được xem là một trong những nguồn cung cấp năng lượng hiệu quả nhất cho hệ tiêu hóa. A-xít butyric giúp kích thích tăng trưởng lông nhung và do đó tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng.

Các sản phẩm sữa có nguồn gốc từ châu Âu có nhiều ưu điểm, chủ yếu là tính sẵn có và chất lượng sữa được đảm bảo. Sữa bò được sản xuất tại các nước thành viên của EU chiếm một tỷ lệ đáng kể trong giá trị sản lượng nông nghiệp. Sản lượng này sẽ tiếp tục tăng, vì năm 2015, hệ thống hạn ngạch sữa của EU sẽ bị hủy bỏ. Điều này dẫn đến sự phát triển sản xuất sữa bột khô để giải quyết lượng sữa tăng thêm. Ngoài ra, tất cả các sản phẩm sữa của EU được sử dụng trong sản xuất thức ăn chăn nuôi đều phải tuân thủ theo những quy định đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Việc bổ sung kháng sinh trong thức ăn một thời gian dài đã dẫn đến hiện tượng kháng thuốc ở vi khuẩn do tiếp xúc liên tục với thuốc. Nhiều nỗ lực đang được thực hiện để giảm việc sử dụng thuốc kháng sinh bởi các nhà sản xuất ở châu Âu. Điều này yêu cầu phải thay đổi trong việc quản lý nái, thức ăn tập ăn, thời gian cai sữa, điều kiện chuồng trại, vệ sinh và chất lượng nước. Ngoài ra, việc xây dựng công thức thức ăn trở nên quan trọng hơn và việc tìm kiếm các nguyên liệu thay thế phải tiếp tục được thực hiện. Cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa và tăng lượng thức ăn ăn vào là những yếu tố quan trọng cho việc này. Huyết tương sấy khô được xem là nguồn protein có chất lượng cao, được sử dụng nhiều trong khẩu phần của heo con từ năm 2005. Về cơ bản, 36% khối lượng của huyết tương là các globulin, trong đó globulin miễn dịch được coi là có lợi cho khả năng miễn dịch và sức khỏe của hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, giá của huyết tương rất cao và cần phải có một dây chuyền sản xuất chuyên dụng. Ngoài ra, thời gian gần đây, huyết tương bị Canada nhận định là nguyên nhân gây lây lan dịch tiêu chảy cấp (PED) trên heo ở Bắc Mỹ. Mặc dù, nghiên cứu sau đó của Cơ quan Thanh tra Thực phẩm Canada không thể chứng minh sự liên quan này, nhưng điều này đã làm tăng nhu cầu tìm kiếm các nguồn protein thay thế.

Dựa trên nguồn sữa cơ bản, các sản phẩm sữa xử lý ở nhiệt độ thấp, kết hợp quá trình lên men và định lượng globulin miễn dịch, bằng công nghệ đặc biệt để tạo ra các sản phẩm sữa có chất lượng cao. Một loại nguyên liệu mới từ sữa gồm protein sữa và thực vật dễ tiêu hóa (khoảng 41%), kết hợp với dừa và bơ (khoảng 8%) được sử dụng làm nguyên liệu thay thế nguồn protein chất lượng cao khác để bổ sung vào thức ăn tập ăn và thức ăn cai sữa. Khẩu phần có chứa huyết tương phun khô (T2) đã được sử dụng làm khẩu phần đối chứng dương. Ảnh hưởng của khẩu phần có nguồn protein từ sữa (T3) lên năng suất heo cai sữa được ghi nhận và so sánh với khẩu phần đối chứng dương (T2) và khẩu phần đối chứng âm (T1). Heo con cai sữa lúc 21 hoặc 28 ngày, được cho ăn tự do thức ăn thí nghiệm dành cho heo cai sữa (T1a – T3a) từ ngày 2 – 9 sau cai sữa. Từ ngày 9 đến ngày 20 sau cai sữa, heo con được cung cấp thức ăn heo choai (T1b – T3b). Tổng cộng, 540 heo con được chia thành 3 nhóm (Bảng 1). Năng suất của heo con từ ngày 2 – 20 sau cai sữa được thể hiện trong Bảng 2. Kết quả thu được cho thấy khẩu phần có nguồn protein sữa tác động tốt hơn đến năng suất và lượng thức ăn ăn vào trên heo con.

Trang:   1  2  3